Seeds Gallery Com,
5/
5
<!DOCTYPE html>
<html>
<head>
<meta http-equiv="Content-Type" content="text/html; charset=UTF-8" />
</head>
<body>
<h2><strong>Nasiona Żywokost lekarski (Symphytum officinale)</strong></h2>
<h2><span style="color: #ff0000;"><strong>Cena za opakowanie 5 nasion.</strong></span></h2>
<p><b>Żywokost lekarski</b><span> (</span><i>Symphytum officinale</i><span> </span>L.<span>), zwyczajowo nazywany także kosztywałem – </span>gatunek<span> </span>rośliny wieloletniej<span> należący do rodziny </span>ogórecznikowatych<span>. Występuje w </span>Europie<span>, z wyjątkiem południowych krańców, w środkowej </span>Azji<span>, na </span>Syberii<span>, w Azji Mniejszej. Zawleczony do </span>Ameryki Północnej<span>. W </span>Polsce<span> jest rośliną pospolitą na terenie całego kraju.</span></p>
<h2><span class="mw-headline" id="Morfologia">Morfologia</span></h2>
<dl>
<dt>Łodyga</dt>
<dd>Wzniesiona, kanciasta, o wysokości do 100 cm, w górnej części rozgałęziająca się, cała szorstko owłosiona, pusta.</dd>
<dt>Liście</dt>
<dd>Ulistnienie<span> </span>skrętoległe, liście duże, o podługowato-lancetowatym kształcie, zaostrzone, długości do 25 cm, całobrzegie. Niemal wszystkie liście siedzące, zbiegają po łodydze wzdłuż całego międzywęźla. Mają wyraźną nerwację na dolnej stronie i całe są szorstko owłosione.</dd>
<dt>Kwiaty</dt>
<dd>Fioletowopurpurowe, rzadziej białe lub kremowe, na krótkich szypułkach, zebrane w zwisły<span> </span>kwiatostan<span> </span>typu<span> </span>sierpik. 5-krotne kwiaty mają długość 1–2 cm.<span> </span>Kielich<span> </span>trwały, zrosłodziałkowy. Korona o dzwonkowatym kształcie i brzegu odwiniętym na zewnątrz. Gardziel<span> </span>korony<span> </span>początkowo jest całkowicie zamknięta przez<span> </span>osklepki<span> </span>o długości równej długości<span> </span>pręcików, po przekwitnięciu rozchyla się. Pręciki w liczbie 5 są przyrośnięte nitkami do korony,<span> </span>słupek<span> </span>jeden, górny z czterodzielną zalążnią i prostą szyjką wystającą poza koronę.</dd>
</dl>
<dl>
<dt>Owoc</dt>
<dd>Rozłupnia<span> </span>rozpadająca się na 4<span> </span>rozłupki, drobno pomarszczone i przyrośnięte do dna kielicha.</dd>
<dt>Korzeń</dt>
<dd>Gruby, pionowy, silnie rozgałęziający się, czarnofioletowego koloru, osiąga długość 30 cm.</dd>
</dl>
<h2><span class="mw-headline" id="Biologia">Biologia</span></h2>
<dl>
<dt>Rozwój</dt>
<dd>Bylina. Kwitnie od maja do czerwca. Pręciki i słupek dojrzewają równocześnie, kwiaty są<span> </span>samopylne, lub zapylane przez<span> </span>owady.<span> </span>Roślina miododajna. Do nektaru, znajdującego się na<span> </span>dnie kwiatowym<span> </span>dostać się mogą wyłącznie owady o długim aparacie gębowym, przepychając go przez szparę utworzoną z pylników i osklepek.<span> </span>Trzmiel ziemny<span> </span>nie mogący dostać się tą „legalną” drogą do nektaru, wygryza często szparki w dolnej części korony, nie biorąc udziału w zapylaniu, z wykonanych przez niego otworów korzystają również pszczoły<sup id="cite_ref-2" class="reference">[2]</sup>.</dd>
<dt>Siedlisko</dt>
<dd>Obrzeża jezior i strumieni wolno płynących, mokre<span> </span>łąki,<span> </span>zarośla, rowy, podmokłe<span> </span>lasy. Rośnie na żyznych i wilgotnych glebach (torfowe, glejowe).<span> </span>Hemikryptofit.</dd>
<dt>Roślina trująca</dt>
<dd>Korzeń zawiera mieszaninę szkodliwych<span> </span>alkaloidów, m.in.<span> </span>cynoglossynę,<span> </span>echidyninę,<span> </span>konsolicynę,<span> </span>symfytinę.</dd>
</dl>
<h2><span class="mw-headline" id="Mieszaniec">Mieszaniec</span></h2>
<p>Gatunek tworzy mieszańca z<span> </span>żywokostem szorstkim<span> </span>–<span> </span><i>Symphytum × upplandicum</i>, uprawianego jako roślina ozdobna<sup id="cite_ref-slownik_3-0" class="reference">[3]</sup>.</p>
<h2><span class="mw-headline" id="Zastosowanie">Zastosowanie</span></h2>
<dl>
<dt>Roślina lecznicza<sup id="cite_ref-Gnozja_4-0" class="reference"></sup><sup id="cite_ref-Ożarowski_5-0" class="reference"></sup></dt>
<dd></dd>
</dl>
<ul>
<li>Surowiec zielarski: Korzeń żywokostu (<i>Radix Symphyti</i><span> </span>syn.<span> </span><i>Radix Consolidae</i>) o ciemnobrunatnej, niemal czarnej, podłużnie głęboko bruzdowanej powierzchni i wrzecionowatym kształcie. Przełam<span> </span>korzenia<span> </span>jest rogowaty, białawy, niekiedy lekko brunatnawy. Wymagana zawartość<span> </span>alantoiny<span> </span>powyżej 0,7%<sup id="cite_ref-FP4_6-0" class="reference">[6]</sup>. Korzeń żywokostu jest surowcem częściowo<span> </span>śluzowym. Zawiera 10–15% śluzu oraz inne<span> </span>polisacharydy, do 1,5% alantoiny, do 6,5%<span> </span>garbników,<span> </span>skrobię,<span> </span>fruktany,<span> </span>asparaginę,<span> </span>β–sitosterol,<span> </span>aminokwasy, ślady<span> </span>olejku eterycznego<span> </span>i<span> </span>sole mineralne<span> </span>z dużą ilością<span> </span>krzemu. Zawiera ponadto<span> </span>alkaloidy<span> </span>pirolizydynowe w ilości do 0,32%, wśród nich:<span> </span>symfytynę,<span> </span>echimidynę,<span> </span>likopsaminę,<span> </span>lasiokarpinę<span> </span>(0,0058%) i<span> </span><i>N</i>-tlenek<span> </span>heliosupiny.</li>
<li>Działanie: Ze względu na zawartość hepatotoksycznych alkaloidów pirolizydynowych, nie stosuje się wewnętrznie, z uwagi na możliwość śmiertlenego zatrucia<sup id="cite_ref-7" class="reference">[7]</sup>. Surowiec lub jego<span> </span>wyciągi<span> </span>wywierają po podaniu doustnym korzystny wpływ na<span> </span>błony śluzowe<span> </span>żołądka i jelit. Działają ściągająco, powlekająco i regenerująco. Pod ich wpływem następuje zmniejszenie lub zahamowanie mikrokrwawień z uszkodzonych<span> </span>naczyń włosowatych<span> </span>w<span> </span>przewodzie pokarmowym<span> </span>oraz<span> </span>stanu zapalnego, ułatwienie bliznowacenia ubytków spowodowanych<span> </span>wrzodem trawiennym. Hamują również proces zanikowy błon śluzowych żołądka i jelit u osób w wieku podeszłym. Wykazano doświadczalnie, że pod wpływem wyciągów z żywokostu następuje zwiększenie liczby<span> </span>leukocytów obojętnochłonnych<span> </span>oraz pobudzenie mechanizmów obronnych, wyrażające się m.in. przyspieszonym wypełnianiem ubytków kostnych po złamaniach. Obecnie zaniechano stosowania wewnętrznego ze względu na niepożądane działania uboczne, które mogą wystąpić w związku z zawartością niewielkiej ilości alkaloidów. Możliwe jest stosowanie zewnętrznie do okładów i<span> </span>kataplazmów. Stosowanie żywokostu na skórę uszkodzoną ułatwia tworzenie się<span> </span>ziarniny<span> </span>w ubytkach skórnych (rany, owrzodzenia troficzne) oraz naskórka. Wieloletnie obserwacje wykazały, że proces ten zależy w dużym stopniu, lecz nie całkowicie, od obecności alantoiny, gdyż<span> </span>maści<span> </span>lub zasypki zawierające jako główny związek alantoinę, są z reguły mniej skuteczne niż wyciągi z korzeni żywokostu. Podobnie korzystne działanie na błony śluzowe stwierdzono stosując wyciągi z żywokostu do płukania jamy ustnej i gardła.</li>
<li><span class="need_ref" title="Te informacje wymagają podania przypisów bibliograficznych od 2014-04">Działania niepożądane: Wykrycie obecności alkaloidów pirolizydynowych w omawianym surowcu zmieniło poglądy na wartość leczniczą żywokostu i nakazało dużą ostrożność w jego stosowaniu. Stwierdzono bowiem, że alkaloidy pirolizydynowe odznaczają się wysoką<span> </span>toksycznością. Długotrwałe ich podawanie powoduje stopniowe i początkowo nieuchwytne uszkodzenie miąższu<span> </span>wątroby, objawiające się powiększeniem jego komórek, ogniskowymi zwłóknieniami, przerostem tkanki w<span> </span>przewodach żółciowych<span> </span>i wreszcie<span> </span>marskością wątroby. Uszkodzona wątroba staje się podatna na różne inne czynniki mutagenne i dość często dochodzi do powstania<span> </span>raka wątrobowokomórkowego. Również w płucach tworzą się analogiczne uszkodzenia, których konsekwencją może być pojawienie się w obrębie zrazików płatów płucnych zmian nowotworowych, zwykle<span> </span>gruczolaka. Ostatnio usiłuje się wyhodować<span> </span>odmiany<span> </span>żywokostu pozbawione tych alkaloidów.</span><sup class="noprint" title="Te informacje wymagają podania przypisów bibliograficznych od 2014-04">[potrzebny przypis]</sup></li>
<li>Dawkowanie: Obecnie, po odkryciu toksycznych właściwości alkaloidów pirolizydynowych, wydano w Polsce całkowity zakaz stosowania w celach leczniczych żywokostu, zaniechano produkowania odpowiednich preparatów i dokonano zmian receptury niektórych mieszanek ziołowych, w skład których wchodził korzeń żywokostu. W krajach zachodnich, jak<span> </span>Niemcy,<span> </span>Francja<span> </span>oraz<span> </span>Włochy, nie stosuje się i nie produkuje preparatów doustnych z żywokostu, natomiast nadal wyrabia się przetwory do użytku zewnętrznego do chwili rozstrzygnięcia, czy ta droga podawania jest dostatecznie bezpieczna. Należy dodać, że zostały wycofane z użycia również inne rośliny zawierające alkaloidy pirolizydynowe, a dotąd traktowane w Polsce i w Europie Zachodniej jako lecznicze, jak<span> </span>ostrzeń pospolity<span> </span>(<i>Cynoglossum officinale</i>),<span> </span>starzec zwyczajny<span> </span>(<i>Senecio vulgaris</i>) oraz gatunki pokrewne.</li>
<li>Zbiór i suszenie: Zbiór z upraw lub ze stanu naturalnego następuje jesienią drugiego lub wczesną wiosną trzeciego roku<span> </span>wegetacji<span> </span>rośliny. Oddziela się całe organy podziemne, oczyszcza z resztek części nadziemnych, myje, odcina pojedyncze zdrowe korzenie i suszy w temperaturze nie wyższej niż 50 °C.</li>
</ul>
<dl>
<dt>Roślina ozdobna</dt>
<dd></dd>
</dl>
<p>Bywa uprawiany jako roślina ozdobna (strefy mrozoodporności<span> </span>5-10)<sup id="cite_ref-E_8-0" class="reference">[8]</sup>.</p>
<ul>
<li>Sow from March to June in a seed-bed or in pots indoors. The seed benefit from being placed in a chilled environment (fridge) for 14-28 days to activate the seed prior to sowing, hence improving germination rates.</li>
<li>Sow seeds thinly, 12mm (½in) deep in drills 30cm (12in) apart. Can also be sown in pots or trays under glass and transplanted.</li>
<li>Transplant when large enough to handle to 60cm (2ft) apart between plants.</li>
<li>Keep well-watered until established. Leaves can be cut regularly throughout the summer and autumn.</li>
</ul>
</body>
</html>
MHS 1
